EU đẩy Anh tới bờ vực Brexit không thỏa thuận

EU đẩy Anh tới bờ vực Brexit không thỏa thuận

Theresa May lại chuẩn bị đặt một ván cược mạo hiểm khác khi cố gắng tìm sự tán thành từ Quốc hội Anh đối với thỏa thuận Brexit của bà, vì vụ xung đột với Liên minh Châu Âu (EU) đã đẩy Anh đến bờ vực của một vụ “ly dị” thảm họa mà không có bất cứ thỏa thuận kinh tế nào.

Sự bế tắc về việc Anh cần phải gia hạn tiến trình Brexit thêm bao nhiêu thời gian đã khiến đất nước này tiếp tục chìm sâu vào cuộc khủng hoảng chính trị mà có vẻ như hiện tại đã đẩy sự kết thúc của Brexit đến những thời khắc cuối cùng trước khi thời hạn ngày 29/03/2019 đến.

Dưới áp lực của những người ủng hộ Brexit trong Đảng Bảo thủ, nữ Thủ tướng Anh chính thức yêu cầu gia hạn thời gian Brexit đến ngày 30/06/2019. Nhưng khối liên minh này lại cảnh báo rằng họ sẽ chỉ chấp nhận việc trì hoãn ngắn hạn này nếu như bà May có thể thuyết phục được các thành viên Quốc hội bỏ phiếu tán thành cho thỏa thuận của bà trong 9 ngày tới. Còn nếu như không làm được việc đó, thì EU sẽ gia hạn thêm một thời gian hoặc bà May sẽ phải chấp nhận Brexit không thỏa thuận.

Theresa May phát biểu từ Dinh Thủ tướng Anh ngày 20/03/2019. Nguồn: Bloomberg.

Vào ngày thứ Tư (20/03), trong bài phát biểu đầy kịch tính từ Dinh Thủ tướng Anh, bà May đã ngầm cho biết bà thậm chí có thể ký kết lại một lần nữa còn hơn là đồng ý với việc gia hạn thêm một khoảng thời gian dài, vì việc đó sẽ khiến Anh phải ở lại EU đến tận nửa cuối năm 2019.

“Tôi không sẵn sàng gia hạn Brexit xa hơn ngày 30/06”, bà May nói. Còn về việc Anh sẽ không rời khỏi EU đúng hạn vào ngày 29/03/2019 là “vấn đề mà bản thân tôi rất lấy làm hối hận”, bà cho biết thêm. “Tôi hoàn toàn chắc chắn với điều này: Các bạn, công chúng đã có đủ rồi”, bà May nói. “Các bạn muốn giai đoạn này của quá trình Brexit kết thúc và được hoàn tất. Tôi đồng ý”.

Vấn đề về việc gia hạn

Chủ tịch Hội đồng Châu Âu Donald Tusk nói rằng việc gia hạn cho Brexit thêm một thời gian ngắn chỉ có thể được chấp nhận nếu như Quốc hội Anh đồng ý tán thành với thỏa thuận “ly dị” hiện tại của bà May – vốn đã hoàn toàn bị Quốc hội từ chối hai lần – vào thời hạn Brexit vốn được ấn định vào ngày 29/03/2019, đồng nghĩa với việc bà May chỉ có hơn một tuần để thuyết phục các thành viên của Quốc hội Anh thay đổi ý kiến và ủng hộ cho kế hoạch của bà.

Một Hội nghị thượng đỉnh khẩn cấp vốn được dự kiến tổ chức vào tuần tới khi EU đề xuất gia hạn thời gian dài cho các cuộc đàm phán, nhưng với những điều kiện đi kèm, có khả năng bao gồm cả việc bãi bỏ bản thỏa thuận của bà May, tổ chức một cuộc bầu cử ở Anh và thậm chí là một cuộc trưng cầu dân ý thứ hai.

Bỏ ngoài tai những lời cảnh báo từ Brussels, các quan chức EU cho biết việc ngăn chặn Brexit không thỏa thuận hiện đang là ưu tiên của khối liên minh này. EU không muốn đẩy Anh tới bước rời khỏi EU vào ngày 29/03 mà không có những điều kiện an toàn đi kèm bởi vì một vụ ly khai hỗn loạn cũng sẽ gây thiệt hại cho họ, các quan chức cho biết.

Bà May, người sẽ đi đến Brussels vào ngày thứ Năm (21/03) để đàm phán với những lãnh đạo khác của EU, dường như đã bỏ ngoài tai lời khuyên của Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Jean-Claude Juncker trong việc đưa ra quyết định. Ông Juncker đã từng nói với bà Thủ tướng trong một cuộc gọi sáng ngày thứ Tư (20/03) rằng việc kéo dài thời hạn chậm nhất chỉ nên đến ngày 23/05/2019, là thời điểm mà các cuộc bầu cử Quốc hội EU bắt đầu, Phát ngôn viên của ông, Mina Andreeva, đã viết trên Twitter.

Trong ngày thứ Tư (20/03), các đại sứ EU ở Brussels đã thảo luận về tuyên bố sau Hội nghị thượng đỉnh về vấn đề Brexit sẽ nói gì – vốn sẽ diễn ra vào ngày thứ Năm (21/03), dựa trên nguồn tin thân cận. Các phái viên đều đồng ý rằng tuyên bố sẽ có những lời lẽ thân thiện nhưng phải cứng rắn, một người giấu tên cho biết.

Các nhà lãnh đạo EU có vẻ như sẽ được yêu cầu đồng ý với những kết luận được rút ra ngay trong Hội nghị chứ không dựa vào những bản dự thảo được chuẩn bị trước từ các trợ lý. Điều này có nghĩa đó sẽ là một đêm dài, người giấu tên tiết lộ.

Bà May bị buộc tội đã phá vỡ những cam kết mà bà cùng các Bộ trưởng đã đưa ra vào tuần trước. Sau đó, để có thể giành được những phiếu bầu quan trọng từ Quốc hội, chính quyền của bà May lại chỉ ra rằng nếu Hạ Viện không chấp nhận thỏa thuận Brexit của bà ngay bây giờ thì bà May sẽ yêu cầu gia hạn thêm một thời gian dài hơn.

Trân Võ (Theo Bloomberg)

Fili